Haberi senin için okuyabiliriz
Sağlık hizmetleri, bir devletin en temel sorumluluklarından biridir. Bu hizmetler, vatandaşın doğrudan refahını ve yaşam kalitesini etkiler. Ancak son dönemde gündeme gelen aile hekimliği hizmetlerine yönelik yeni düzenlemeler, toplumun her kesiminden tepki topluyor.
Ücretsiz olan bazı raporların ücretli hale geleceği ve sevk edilen hastaların ek ödeme yapması gerektiği iddiaları, vatandaşın sağlık hizmetlerine erişimini zorlaştırabilir. Bu durum, hem sağlık politikalarının temel mantığını sorgulatıyor hem de toplumun en kırılgan kesimlerini ekonomik olarak daha da zorluyor.
Sağlık Anayasal Bir Hak mı, Yoksa Hizmet mi?
Anayasa’nın 56. maddesi, “Herkes sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir” ifadesiyle sağlık hizmetlerinin devletin sorumluluğunda olduğunu açıkça belirtir. Bu çerçevede, özellikle temel sağlık hizmetleri ücretsiz olarak sunulmalıdır. Aile hekimliği sistemi de bu anlayış üzerine inşa edilmiş bir yapıdır.
Vatandaşın sağlık hizmetlerine ilk basamakta kolayca erişmesini sağlamak ve sağlık sistemini verimli hale getirmek için kurulan bu sistemin, şimdi bütçe sorunları gerekçe gösterilerek ücretlendirilmesi, sistemin ruhuna aykırıdır.
Bütçe Sorunu: Vatandaşa mı Yükleniyor?
Aile hekimliği hizmetlerinde ücretsiz raporlar, sevk zinciri ve temel muayeneler, bu sistemin halk nezdindeki en büyük avantajlarıydı. Ancak, bütçe kısıtlamaları gerekçe gösterilerek vatandaşın bu hizmetlerden ek ücret ödemesi istenmesi, “koskoca devletin bütçesi yok mu?” sorusunu akıllara getiriyor.
Devletin sağlık bütçesini yönetememesi durumunda, bunun yükünün vatandaşın sırtına yüklenmesi ne kadar adil? Halktan alınan vergiler zaten bu hizmetlerin karşılanması için değil midir?
Ekonomik Zorlukların Üzerine Ek Bir Yük
Son yıllarda artan hayat pahalılığı, vatandaşın zaten ağırlaşan ekonomik koşullarla başa çıkmasını zorlaştırıyor. Asgari ücretle geçinen bir ailenin sağlık giderleri, genellikle karşılanması en zor kalemlerden biri. Aile hekimliğinde bile ek ücretler getirilirse, vatandaş sağlık hizmetlerinden uzaklaşabilir. Maddi imkânları yetersiz olan bireyler, sağlık sorunlarını erteleyebilir ve bu da daha ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Sağlık Sisteminin İşleyişine Etkileri
Aile hekimliği sistemine getirilen bu tür ücretlendirmeler, yalnızca vatandaşın değil, sağlık çalışanlarının da iş yükünü artıracaktır. Ücretsiz olan hizmetlerin ücretlendirilmesi, sağlık çalışanları ile vatandaş arasında güven kaybına neden olabilir.
Ayrıca, sevk edilen hastaların ödeme yapacak olması, sevk zincirinin etkinliğini azaltabilir ve vatandaşların daha büyük hastanelere doğrudan başvurmasına yol açabilir. Bu da devlet hastanelerindeki yoğunluğu artırarak sağlık sistemini daha karmaşık hale getirebilir.
Alternatif Çözüm Önerileri
Bütçe sorunlarını çözmek için vatandaşın omzuna yük bindirmek yerine, şu alternatifler değerlendirilebilir:
1. Sağlık bütçesinin yeniden gözden geçirilmesi: Sağlık, bir devletin öncelikli harcama kalemlerinden biri olmalıdır. Gereksiz harcamalar kısılabilir ve sağlık bütçesi artırılabilir.
2. Vergi adaletinin sağlanması: Büyük gelir gruplarından daha fazla vergi alınarak, sağlık sistemine ek kaynak yaratılabilir.
3. Kamusal-özel iş birliği modelleri: Özel sektörle iş birliği yapılarak, aile hekimliği sistemi güçlendirilebilir.
4. Teknolojik yatırımlar: Dijital sağlık uygulamalarıyla maliyetler düşürülebilir ve sistem daha etkin hale getirilebilir.
Sonuç: Halkın Sağlığı, Devletin Önceliği Olmalıdır
Sağlık hizmetlerinin ücretlendirilmesi, devletin temel görevlerinden biri olan vatandaşına bakma sorumluluğunu zayıflatır. Halkın en temel haklarından biri olan sağlık hizmetlerine erişimi zorlaştıran bu düzenlemeler, geniş çaplı bir tartışmayı hak ediyor. Unutulmamalıdır ki, sağlıklı bir toplum, güçlü bir devletin temelidir. Devlet bütçesi ne kadar zor durumda olursa olsun, bu yükün vatandaşın sırtına yüklenmesi çözüm değil, sorunun büyümesi anlamına gelir.
Sağlık politikalarının yeniden gözden geçirilmesi ve halkın sağlığına öncelik verilmesi, hem toplumun huzuru hem de devletin güvenilirliği için kritik öneme sahiptir. Sağlık bir lüks değil, bir haktır ve bu hak, hiçbir şekilde ticarileştirilemez.
